Ысык-Көл районунун паспорту
Ысык-Көл району 1930-жылы түзүлгөн. Райондун борбору Сазановка айылы (азыркы Ананьево айылы) болгон. 1962-жылы Ысык-Көл району Балыкчы шаары менен биригип, Балыкчы шаарына баш ийген. 1971-жылы район Балыкчы шаарынан бөлүнүп, райондун жаӊы борбору Чолпон-Ата шаары болгон. Ысык-Көл району – Ысык-Көл областынын батыш бөлүгүндөгү административдик район. Ысык-Көл району Ысык-Көл көлүнүн жээк тилкесинде, Күӊгөй-Ала-Тоо тоо кыркасынын этегинде жайгашып, түндүк тарабынан Кемин району, Казахстан Республикасы менен, батыш тарабынан Балыкчы шаары, чыгыш тарабынан Түп району менен чектешет. Жалпы аянты 36003 км2.
География
Борборго чейинки аралык 240 чакырымды, облустун борборуна чейинки аралык 135 чакырымды, жакынкы темир жол станциясына чейинки аралык 78 чакырымды түзөт.
Район 4 айыл аймакка жана 1 шаарга (райондук маанидеги) (Тору-Айгыр Тамчы, Жусуп Абдраханов, Садыр аке, Шайыбек ата жана Чолпон-Ата шаары) бөлүнүп, курамында 30 айыл, 1 шаар бар.
Деңиз деңгээлинен 1609 м. бийиктикте жайгашкан.
Калкы
Калктын санын 98 679 адамды түзөт. Калктын этникалык курамы: кыргыздар - 88819 адам, башка улуттар – 10828 киши.
Жусуп Абдрахманов айыл аймагы |
19 730 адам |
Садыр аке айыл аймагы |
26 811 адам |
Тору Айгыр Тамчы айыл аймагы |
11 740 адам |
Чолпон-Ата шаары |
25 937 адам |
Шайыбек ата айыл аймагы |
14 461 адам |
Социалдык-экономикалык абалы
Райондо 16 ишкана бар, анын түзүмүндө 11 өнөр жай ишкана.
2023-жылдын негизги социалдык-экономикалык жетишкендиктери:
Өсүү темпи:
- акы төлөнүүчү кызмат – 2328,1 млн. сом – өсүү темпи 100,3%;
- чекене товар жүгүртүүнүн көлөмү – 9322,3 млн. сом – өсүү темпи 102,4%;
- өнөр жай продукциясынын көлөмү – 343,3 млн. сом – физикалык көлөмүнүн индекси 116,4%.
Негизги социалдык-экономикалык көйгөйлөр:
- туристтик жана социалдык инфраструктураны андан ары өнүктүрүү;
- билим берүү, саламаттык сактоо жана маданият тармактарынын материалдык-техникалык базасын жакшыртуу;
- тейлөө көрсөтүү кызматтардын сапатын жакшыртуу;
- өнөр жай ишканаларын өнүктүрүү.
Паспорту |
|||
1.1. |
Райондун толук аты: |
Ысык-Көл району |
|
1.2. |
Райондук борбордун аталышы: |
Чолпон-Ата шаары |
|
Калктуу конуштардын саны: |
30 айыл, 1 шаар |
||
1.3. |
Райондун курамына кирген негизги калктуу конуштардын аталышы: |
4 айыл аймак жана 1 шаар (райондук маанидеги), (Тору-Айгыр Тамчы, Жусуп Абдраханов, Садыр аке, Шайыбек ата жана Чолпон-Ата шаары), курамында 30 айыл, 1 шаар бар. |
|
1.4. |
Калктуу конуштун аталышы, 01.01.2024-жылга райондун туруктуу калкынын саны |
Ысык-Көл району 98 679 адам |
|
1.5. |
Административдик-географиялык орун алган жери |
Борборго чейинки аралык 240 чакырымды, облустун борборуна чейинки аралык 135 чакырымды, жакынкы темир жол станциясына чейинки аралык 78 чакырымды түзөт. Район 4 айыл аймакка жана 1 шаарга (райондук маанидеги), (Тору-Айгыр Тамчы, Жусуп Абдраханов, Садыр аке, Шайыбек ата жана Чолпон-Ата шаары) бөлүнүп, курамында 30 айыл, 1 шаар бар Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн токтомунун негизинде бардык айыл аймактар климаттык шарты оор аймактардын тизмегине кирбейт. |
|
Облусу |
Ысык-Көл |
||
КР борборунан алыстыгы, км. |
Райондун борбору Чолпон-Ата шаары. Бишкек шаарына чейин 240 км. |
||
Жакынкы темир жол станциясынан аралык, км. |
Жакынкы темир жол станциясына (Балыкчы ш.) 78 км. |
||
Жакынкы аэропортунан алыстыгы, км. |
Жакынкы аэропортко (Тамчы а.) чейин 37 км. |
||
Деңиз деңгээлинен бийиктиги, м. |
Деңиз деңгээлинен 1609 м. бийиктикте жайгашкан |
||
Аймак аянты, тыс.кв.км. |
Жалпы аянты 3603 км2. |
||
Калктын саны, бардыгы (адамдар) |
99 647 адам |
||
Кожолуктун саны |
24009 |
||
Кабаттуу үйлөр |
|||
Жер тамдар |
|||
Жалпы саны: Улуттук курамы: |
99 647 |
||
Кыргыздар |
88819 |
||
Орустар |
7947 |
||
Өзбектер |
235 |
||
Украиндер |
47 |
||
Немистер |
52 |
||
Татарлар |
118 |
||
Казактар |
1616 |
||
Армяндар |
2 |
||
Таджиктер |
47 |
||
Азербайджандыктар |
17 |
||
Чечендер |
2 |
||
Белорустар |
4 |
||
Грузиндер |
- |
||
Литовдуктар |
- |
||
Молдавандар |
1 |
||
Латышдар |
- |
||
Туркмендер |
6 |
||
Эстондукдар |
2 |
||
Еврейлер |
1 |
||
Уйгурлар |
93 |
||
Дунгандар |
60 |
||
Корейлер |
23 |
||
Турктөр |
5 |
||
Башка улуттагылар |
550 |
||
Коомдук уюмдар: |
|||
Аксакалдар соту |
13 |
||
Коомдук-профилактикалык борбору |
7 МАП 12 коомдук алдын алуу борборлору |
||
Укук коргоо дружинасы |
174 |
||
Катталган кылмыштар |
3115 маалымат электрондук журналы (595 кылмыш иши) |
||
Ачылган кылмыштар |
448 |
||
Ачылган кылмыштардын пайызы |
80,6 % |
||
Аялдар комитети |
13 |
||
Өкмөттүк эмес уюмдар |
2 |
||
Калктын социалдык абалы |
|||
Калктын социалдык аярлуу катмары |
1812 |
||
Жөлөк пул алуучу аз камсыз үй-бүлөлөрдүн саны |
552 |
||
Пенсионерлер |
13477 |
||
Мүмкүнчүлүгү чектелген адамдар |
18 жашка чейин – 559 ДЦП - 113 |
||
ооруктун ардагерлери |
18 |
||
Калкты иш менен камсыз кылуу |
|||
Жумуш издегендердин саны |
529 |
||
Жумуш менен камсыз болгондордун саны |
271 |
||
Кесиптик даярдоодон өткөндөр |
165 |
||
Төлөнүүчү коомдук жумушка жиберилгендердин саны |
354 |
||
Аймакты коомдук жана маданий өнүктүрүү |
|||
Билим берүү |
|||
Мектепке чейин билим берүү мекемелердин саны |
25 |
||
Балдардын саны |
3629 |
||
Тарбиячылардын саны |
143 |
||
Райондо орто билим берүү мектептердин саны, анын ичинен: |
30 |
||
Гимназия |
3 |
||
Лицей |
2 |
||
Окуучулардын саны |
17134 |
||
Мугалимдердин саны |
1235 |
||
Кесиптик-техникалык билим берүү лицейдин саны |
3 |
||
Студенттердин саны |
802 |
||
Мугалимдердин саны |
189 |
||
Мастерлердин саны |
- |
||
Колледждин саны |
- |
||
Студенттердин саны |
- |
||
Мугалимдердин саны |
- |
||
Саламаттык сактоо |
|||
Саламаттыкты сактоо мекемелердин саны: |
32 |
||
Шаардык ооруканаларынын саны |
- |
||
ҮДБ саны |
14 |
||
ФАП |
14 |
||
Санитардык көзөмөлдөө |
1 |
||
РРЦ |
1 |
||
Тиш дарылоо бейтапканасы |
1 |
||
Тез жардам бөлүмү |
2 |
||
Оорулуулар үчүн керебеттердин саны |
160 |
||
Дарыгерлердин саны |
Штат боюнча: 112 физ.лицо: 78 |
||
Кенже медицина кызматкерлеринин саны |
66 |
||
Орто медицина кызматкерлеринин саны |
226 |
||
Маданият тармагы |
|||
Маданият мекемелердин саны: |
67 |
||
Маданият үйүнүн саны |
20 |
||
Китепканалардын саны |
22 |
||
Музейлердин саны |
3 |
||
Кинотеатрлардын саны |
1 |
||
Парктардын саны |
2 |
||
Балдар площадкалардын саны |
10 |
||
Клубтардын саны |
20 |
||
Кружоктордун саны |
14 |
||
Музыкалык мектептердин саны |
1 |
||
Маданият кызматкердердин саны |
147 |
||
Дене тарбия жана спорт |
|||
Спорттук аянттардын саны |
35 |
||
Спорттук залдардын саны |
34 |
||
Стадиондордун саны |
1 |
||
Спорттук секциялардын саны |
30 |
||
Дене тарбия жана спорт кызматкерлердин саны |
65 |
||
Турак-жай фонду |
|||
Жалпы турак жай аянты |
1493,07 миң м2 |
||
Анын ичинде – жеке-менчик турак жай фонду |
1223,1 миң м2 |
||
бир адамга орто эсеп менен алганда жалпы турак жай аянты |
15,2 м2 -1 адамга |
||
Инженердик камсыз кылуу жана өнүктүрүү |
|||
Калктын коммуналдык тейлөөлөргө жеткиликтүүлүгү |
|||
Суу түтүкчөлөрдүн болуусу |
- |
||
Жаратылыш газынын тарамынын болуусу |
- |
||
Чолпон-Ата жылуулук менен жабдуу ишканасы Анын ичинен: 1 трубалык-эсептөө менен |
1 2 труба |
||
Телефондук станция, подстанциясынын болуусу (Цировая АТС) |
30 |
||
Телефондук номер бирдиктеринин саны Анын ичинен: |
4562 |
||
Батирлерде |
3618 |
||
Уюмдарда |
894 |
||
трансформатор подстанциялары |
1190/754 Чолпон-Ата РЭС |
||
Жеке подстанциялар |
838 |
||
Байланыш мекемелер (почта, телеграф) |
Почта-1/ телеграф-1 |
||
Байланыш бөлүмдөрү |
31 |
||
«Кыргызтелеком» ААК Ысык-Көл облустук филиалынын Чолпон-Ата бөлүмү |
1 |
||
Интернет менен камсыз болгон абоненттердин саны |
4150 |
||
Туруктуу экономикалык өсүш |
|||
6.1. |
2023-ж. (млн.с.) |
Өсүү темпи % |
|
Эл чарбачылыгында товарлардын айлануусу |
9322,3 |
102,4 |
|
Төлөнүүчү кызматтар |
2328,1 |
100,3 |
|
Өнөр жай өндүрүшүнүн көлөмү |
343,3 |
116,4 |
|
6.2. |
Айыл чарба |
||
Жалпы айдоо аянты: |
27066 га |
||
А) сугат |
25202 га |
||
Б) богар |
1864 га |
||
Чабык аянттары |
10957 га |
||
Жайыт |
164039,3 га |
||
Пайдаланылбаган аянттар |
2149 га |
||
Мөмөлүү бакчалар |
3190 га |
||
Айыл чарба өндүрүшү: |
|||
Эт |
20192 т. |
||
Сүт |
44700 т. |
||
жумуртка (млн.даана) |
5181 миң шт. |
||
жүн |
303 т. |
||
Дан эгиндери |
26313 т. |
||
Картошка |
38852 т. |
||
Жашылчалар |
4794 т. |
||
Жер-жемиштер |
20511 т. |
||
6.3. |
Өнөр жай ишканалары: |
Саны |
Көлөмү |
Тамак-аш азыктарын өндүрүү |
4 |
343,2 млн. сом |
|
Басма иши |
- |
||
Жылуулук энергиясын, сууну өндүрүү жана бөлүштүрүү |
1 |
12,2 млн. сом |
|
Курулуш материалдарын өндүрүү |
5 |
149,8 млн. сом |
|
Калктын өндүрүштүк иши, анын ичинде: |
|||
Данды кайра иштетүү жана өндүрүү ишканалары боюнча (тегирмен) |
5 |
0,7 млн. сом |
|
Жыгачты кайра иштетүү боюнча ишканалар (мебельный цехтер жана пилорамалар) |
8 |
7,9 млн. сом |
|
Тигүү өндүрүшү |
2 |
20,4 млн. сом |
|
6.4. |
Туризм |
||
Курорттук рекреация объектилери Анын ичинен: |
847 |
||
Ири объектилер (санаторий, лагерь, пансионат) |
144 |
||
Конок үйлөр |
703 |
||
Анын ичинен: Мамлекеттик |
35 |
||
Профсоюздук |
6 |
||
концервацияланган |
7 |
||
Чет өлкөлүк |
- |
||
Жеке |
812 |
||
6.5. |
бир адамга орточо айлык эмгек акысы |
22 276 сом |
|
орточо пенсия көлөмү |
8483 сом |